Vandaag kijkt niemand nog raar op als je een tatoeage hebt. Op internationale evenementen zoals de Brugge Tattoo Convention zie je tegenwoordig zelfs zeventigjarige omaatjes naast zestienjarige scholieren opduiken. In een tattoo shop zoals tattoo Brugge zie je dan ook allerlei types binnenlopen.
In de 20ste eeuw was dat wel even anders. Toen David Beckham in 1999 zijn eerste tattoo liet zetten, haalde hij daarmee nog de voorpagina’s. Terwijl tatoeages toen al duizenden jaren als kunstvorm bestonden.
Maar wanneer werd de oudste tatoeage ooit eigenlijk gezet? Wanneer en waar besloten mensen voor het eerst om hun huid met inkt te versieren? En waarom deden ze dat?
Ben je benieuwd naar de oorsprong van tattoos als kunstvorm? Lees dan snel verder. Want de geschiedenis van tatoeages is beslist ouder dan je denkt.
De vroegste sporen en bewijzen van tatoeages
Onze huid vergaat in de loop der tijd. Stel je eens voor hoeveel prachtige prehistorische tatoeages zo doorheen de jaren verloren zijn.
Toch kunnen we ons een goed beeld vormen van de oudste tattoos. In het prehistorisch Japan vonden archeologen namelijk kleibeeldjes met daarop afbeeldingen van mensen die duidelijk getatoeëerd waren.
Deze vijfduizend jaar oude bewaarde beeldjes bewijzen dat tattoos in het prehistorische Japan al zo gebruikelijk waren, dat ze al terugkwamen in primitieve afbeeldingen van mensen.
Tatoeages als straf
Ook in oude geschriften komen tattoos terug. De oude Grieken schreven al in de vijfde eeuw voor Christus over tatoeages.
De beroemde Griekse historicus Herodotus liet zich bijvoorbeeld laatdunkend uit over lichaamsversieringen. Hij beschreef namelijk hoe de Perzen hun ondergeschikten als straf tatoeëerden.
Ook bij latere Griekse schrijvers lees je dat tattoos in de Oudheid een strafmiddel waren voor slaven, misdadigers en krijgsgevangen.
Ötzi de ijsmummie
In 1991 struikelden twee Duitse bergwandelaars bij toeval op de resten van de oudste Europese mummie. De ijsmummie lag aan de rand van de Niederjochferner-gletsjer in de bij de Oostenrijks-Italiaanse grens. De mannelijke mummie kreeg de naam Ötzi, naar de Ötztaler Alpen waar hij meer dan vijfduizend jaren wachtte tot iemand hem opgroef.
De weersomstandigheden op 3.210 meter hoogte hadden de ijsmummie uitstekend bewaard. Zo weten we dankzij DNA-onderzoek dat deze ijsman vroeg kalend en lactose-intolerant was.
Nog bijzonderder was dat Ötzi maar liefst 61 kleine abstracte tattoos had. Zo had hij o.a. zwarte lijnen en kruizen op zijn pols, onderbenen en borst.
De oudste bewaarde figuratieve tattoo
In 2018 hadden deden onderzoekers van het British Museum in Londen een ontdekking die de geschiedenis van de figuratieve tattoo een nieuw startpunt gaf. De Britse wetenschappers ontdekten namelijk met infrarood onderzoek dat een 5.200 jaar oude mummie met vermeende zwarte vegen op zijn arm die al honderd jaar in het museum lag, eigenlijk getatoeëerd was!
De Egyptenaar had een wilde stier en een Barbaars schaap op zijn arm pronken. In de Oudheid stonden deze dieren symbool voor mannelijke macht, viriliteit en vruchtbaarheid.
Onderzoek wees uit dat de dieren met een pigment op basis van koolstof waren gezet. Vermoedelijk gebruikten de eerste tatoeëerders in het oude Egypte dus roet als inkt.
De tattoos van deze Egyptische mummie waren ook al duidelijk herkenbaar. Daardoor weten we dus dat tatoeages al 5.200 jaar geleden al een échte figuratieve kunstvorm waren.
